U Crnoj Gori raste broj oboljelih od gripa, dok je Centru za kontrolu i prevenciju zaraznih bolesti Instituta za javno zdravlje (IJZCG) pristigla jedna prijava smrti kao posljedica infekcije virusom influence tip A.

Radi se o pacijenu koji nije bio vakcinisan protiv gripa, navodi se u jučerašnjem izvještaju IJZCG.

Prema izvještajima iz primarne zdravstvene zaštite, ove sedmice se uočava znatan porast aktivnosti gripa u Crnoj Gori, dok su laboratorijski registrovana 32 slučaja infekcije virusom influence (grip) i 25 slučajeva RSV (respiratorni sincinijalni virus) u izvještajnom periodu od 1. do 7. decembra. Od početka sezone nadzora (29. septembar) registrovano je 70 laboratorijski potvrđenih slučajev gripa i 111 RSV infekcija, uz vidljiv porast udjela pozitivnih uzoraka među djecom mlađom od 5 godina, što je očekivano za ovaj period godine, kažu iz IJZ. U posljednjoj izvještajnoj sedmici laboratorijski su potvrđena potvrđena slučaja COVID-19, koji je u opadanju.

– Od početka sezone intenzivnog nadzora nad gripom (29.9.2025) zaključno sa 7.12.2025. na prisustvo virusa gripa je testiran 571 uzorak, od čega je 71 bilo sa pozitivnim rezultatom (12,4 odsto). Svi potvrđeni slučajevi infekcije uzrokovani su virusom gripa tip A. Subtipizacija je odrađena za 61 uzorak i infekcija podtipom A/H1 je otkrivena kod 22 uzorka (36 odsto) dok je podtip A/H3 potvrđen kod 39 uzoraka (64 odsto), ističu iz Instituta.

Epidemiolozi upozoravaju da virus influence tip A izaziva najteži oblik gripa, jer najbrže mutira, dok tip B i C imaju blažu kliničku sliku.

Bolest nastupa naglo, sa jako izraženim opštim simptomima, visokom temperaturom, jakim bolovima u mišićima i kostima, glavoboljom, curenjem nosa, opštom malaksalošću i gubitkom apetita. Kasnije se javljaju bol u grlu i iza grudne kosti, kašalj... Bolest najčešće traje od 7 do 10 dana.

U Domu zdravlja ističu da grip može imati umjerene i ozbiljne komplikacije, pogotovo kod rizičnih kategorija pacijenata.

– Infekcije nosa i sinusa su najčešće umjerene komplikacije gripa, dok su moguće ozbiljne komplikacije kao što su miokarditis (upala srčanog mišića), encefalitis (upala mozga), upala mišićnog tkiva i bubrežna insuficijencija. Grip može da pogorša i hronične zdravstvene probleme, pogotovo kod astmatičara i pacijenata sa kardiovaskularnim problemima, upozoravaju u Domu zdravlja.

Oni napominju da veći rizik od razvoja ozbiljnih komplikacija imaju nevakcinisane osobe starije od 65 godina, pacijenti sa hroničnim zdravstvenim stanjima kao što su astma, dijabetes, hronična opstruktivna bolest pluća i srčana oboljenja, djeca mlađa od 5 godina, trudnice, oni koji su imali moždani udar, osobe sa oslabljenim imunološkim sistemom...

Vakcinacija protiv sezonskog gripa za 2025/2026. godinu u Crnoj Gori započela je 20. oktobra i sprovodi se u svim domovima zdravlja. Glavni cilj vakcinacije protiv sezonskog gripa je smanjenje učestalosti teških formi bolesti, hospitalizacija i smrtnih ishoda od gripa među grupama stanovništva koje su u povećanom riziku. Zaključno sa 10. decembrom protiv sezonskog gripa vakcinisana je 18.641 osoba.

Iz IJZ kažu da je pored vakcinacije kod osoba u povećanom riziku koje razviju simptome gripa, važna i pravovremena primjena adekvatnih antivirusnih ljekova (bez obzira na vakcinalni status), kao što je "tamiflu". U slučaju RSV infekcije, epidemiolozi kažu da se primjenjuje pasivna imunoprofilaksa.

Mjere za zdravstvene ustanove i kolektivni smještaj

Iz IJZCG ističu da su uputili više dopisa i apela sa preporukama mjera i aktivnosti svim zdravstvenim ustanovama, ustanovama za smještaj korisnika iz oblasti socijalne i dječje zaštite, kao i drugim nadležnim institucijama, kako bi se što bolje pripremili za sezonu gripa.

– Akcenat je na zaštiti najranjivijih grupa – starijih osoba i osoba svih uzrasta koje imaju hronična oboljenja ili stanja. Takođe, stacionarne zdravstvene ustanove i ustanove socijalne i dječije zaštite trebalo bi već sada da uvedu dodatne kontrole tokom posjeta i da ih sprovode na restriktivniji način (ili ih u potpunosti obustave), kako bi se smanjila vjerovatnoća širenja infekcije u samim ustanovama, upozoravaju iz IJZ.

U Evropi najviše oboljelih među djecom

Prema podacima Evropskog centra za kontrolu i prevenciju zaraznih bolesti (ECDC), cirkulacija virusa gripa nastavlja da raste, a većina zemalja sada izvještava o široko rasprostranjenoj aktivnosti gripa niskog do srednjeg intenziteta. Kako navode, sezona gripa je ove godine otpočela tri do četiri sedmice ranije u odnosu na posljednje dvije godine.

– Dominantno se detektuje virus gripa tipa A (H3N2) a najveća cirkulacija virusa je među djecom uzrasta 5–14 godina. U nekim zemljama je primijećen porast broja hospitalizacija u svim uzrasnim grupama, ali prvenstveno među starijima od 65 godina. Cirkulacija RSV posljednjih sedmica raste, ali je na nižem nivou u odnosu na isti period godine u protekle četiri sezone. RSV se najvećim dijelom detektuje kod djece uzrasta ispod pet godina. Cirkulacija SARS-CoV-2 je u opadanju u svim starosnim grupama, podaci su Evropskog centra.